HATTAT

HATTAT NEDİR?

Hattatlık Arap harflerinin süslü bir biçimde yazılması ve düzenlenmesiyle oluşturulan bir el sanatıdır. İslam dininde resim icra etmek yasak sayıldığından dolayı yazıları süslemek resmin yerini dolduruyordu.

Hat sanatının bugünkü nonfigüratif resim sanatıyla arasında ciddi bir benzerlik vardır. Hattat denilen yazı üstadları değişik biçimlerde yazılar icat ettiler;
Üstadlar nesih ve sülüs denen yazılar ortaya çıkardılar. Arap hattatlar hat sanatında kullanılan altı çeşit yazının (nesih, sülüs, celü, talik, rik’a, divani) kurallarını tespit ettiler. Daha sonralarda süsleme sanatları arasında yer alan yazı sanatı bir meslek gurubu haline geldi ve büyük bir gelişmeler gösterdi. Türk hattatlar arap yazısını güzel sanat haline getirdiler.

Büyük Hattatlar

İlk büyük türk hattatı Şeyh Hamdullah’tır (1436-1520). Hattat Şeyh Hamdullah’ın altı çeşit yazıda oluşturduğu üslup XVI. yy.dan günümüze kadar hemen hemen değişmeden gelmiştir. Sonralarda gelen hattatların hepsi onun gibi hat yazmaya özen ve ilgi  göstermişlerdir. Süleymaniye Camii’ndeki yazıları Ahmet Karahisar, Ayasofya’nın içindeki büyük yazıları Kazasker Mustafa İzzet Efendi yazmıştır. Hafız Osman ise yazdığı Kur’an’larla bütün islam ülkelerinde haklı bir nam kazanmıştır.

Hat Sanatının Sonu

Eskiden birçok yerde kullanılan hat sanatı 1928 yılında yeni türk harflerinin kabulü ile eski önemini yitirdi fakat önemi halen devam etti. Şimdi bu sanat eski camilerin onarımında, bazı meraklı kimselerin evlerine asmak için yaptırdıkları levhalarda, bir de mezar taşı yazılarında halen kullanılmaktadır.